W ostatnim czasie narosło wiele niejasności co do prawidłowości kierowania pracowników Naszego zakładu, na badania kontrolne. Dotychczas odbywało się to w ten sposób, że pracownik pod koniec leczenia zgłaszał się do działu BHP po skierowanie na badanie i wykonywał je w trakcie trwania zwolnienia a po otrzymaniu zdolności, następnego dnia po zakończeniu leczenia, stawiał się do pracy. I takie działanie w świetle prawa jest BŁĘDNE!
Trochę faktów na temat tych badań:
Kontrolnym badaniom lekarskim podlega pracownik, którego niezdolność do pracy z powodu choroby trwała dłużej niż 30 dni (art. 229 § 2 k.p.). Celem tych badań jest stwierdzenie braku przeciwwskazań zdrowotnych do pracy na określonym stanowisku. Jest to przesłanka warunkująca dopuszczenie pracownika do pracy (art. 229 § 4 k.p.).
Koszty badań kontrolnych obciążają całkowicie pracodawcę. Ma on obowiązek wypłacić pracownikom wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy w związku z badaniami profilaktycznymi, które w miarę możliwości powinny być przeprowadzane w godzinach pracy.
Niedopuszczalnym jest kierowanie pracownika na badania kontrolne jeszcze w trakcie trwania zwolnienia lekarskiego. Pracownik wracający do pracy po długotrwałej chorobie, ma obowiązek wykonania badań w pierwszym dniu od zakończenia okresu zwolnienia, ale przed przystąpieniem do wykonywania swoich obowiązków.
Warto dodać, iż w takim przypadku pracownik nie może odmówić poddania się badaniom. Odmowa taka stanowiła będzie podstawę do zastosowania kary porządkowej: upomnienia, nagany lub kary pieniężnej. Jeżeli pracownik uporczywie uchyla się od poddania się badaniom, może to spowodować wypowiedzenie mu stosunku pracy.
Zdaniem Sądu Najwyższego dopuszczalne jest, aby pracownik przeprowadził badania kontrolne dopiero po powrocie z urlopu wypoczynkowego przypadającego bezpośrednio po okresie niezdolności do pracy (wyrok SN z 20 marca 2008 r., II PK 214/07).
Podsumowując, pracownik po zakończeniu leczenia trwającego powyżej 30 dni, zgłasza gotowość podjęcia pracy i w tym dniu pracodawca, przed dopuszczeniem go do wykonywania obowiązków, kieruje na badania kontrolne. Pracodawca nie może "zmuszać" pracownika, aby pod koniec zwolnienia lekarskiego stawił się u niego celem odbioru skierowania do przeprowadzenia badań. Skierowanie o którym mowa powyżej, można doręczyć pracownikowi np. za pomocą poczty, przy czym same badania mogą zostać przeprowadzone dopiero po ustaniu zwolnienia lekarskiego.
Podstawa prawna:
• art. 211 pkt 5, art. 229, art. 283 § 1 Kodeksu pracy,
• ustawa z 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy (DzU z 2004 r. nr 125, poz. 1317 ze zm.).
Orzecznictwo:
• wyrok SN z 5 września 1996 r. (II PRN 9/96, OSNP 1997/5/70),
• wyrok SN z 23 września 2004 r. (I PK 541/03, OSNP 2005/7/94),
• wyrok SN z 20 marca 2008 r. (II PK 214/07, niepubl.).