"W związku z wydaniem przez Pracodawcę „Poradnika dla pracowników Bridgestone Poznań” dotyczącego weryfikacji zwolnień lekarskich, w imieniu Organizacji Zakładowej NSZZ „Solidarność” zgłaszamy szereg zastrzeżeń do tego dokumentu.
W Poradniku Pracodawca twierdzi, że wdrożył system weryfikacji zwolnień lekarskich z uwagi na wzrostową tendencję absencji chorobowej w całym kraju i realizując wymagania ustawodawcy. Uważamy, że takie uzasadnienie nie jest prawdziwe i wprowadza pracowników w błąd. Przepisy obowiązujące w tym zakresie nie zmieniły się i dają pracodawcy jako płatnikowi składek prawo, a nie nakładają obowiązek kontroli poprawności wykorzystywania zwolnień lekarskich. Natomiast sformułowanie, że pracodawca realizuje wymagania ustawodawcy sugeruje, że pracodawca (i wynajęta przez niego firma) działają na takich zasadach, jak organy władzy publicznej, co jest mylące dla pracowników.

Poradnik stwierdza, że przedstawiciel Pracodawcy ma prawo kontrolować wykorzystywanie zwolnień lekarskich w dowolnych godzinach oraz w dni wolne od pracy. Uważamy, że podstawową zasadą dokonywania kontroli powinno być poszanowanie prywatności i ochrony życia rodzinnego pracowników oraz ich godności jako osób chorych. Naszym zdaniem niedopuszczalne jest prowadzenie kontroli w godzinach nocnych. Zwracamy uwagę, że zgodnie z § 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r. (Dz.U. nr 65 poz. 743), kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy powinna być dokonywana w miarę potrzeby.
W Poradniku Pracodawca informuje, że wskazanie, iż „chory może chodzić” upoważnia jedynie do zwykłych czynności życia codziennego, np. zakupów w przypadku osoby samotnej. Czy taka wskazówka oznacza, że chory nie będący osobą samotną i posiadający rodzinę nie może wyjść na zakupy, pomimo, że stanowią one zwykłe czynności życia codziennego? Czy taka osoba ma wyłącznie przebywać w domu oczekując, że zakupy zrobią inni domownicy po powrocie do domu? Czy wyjście pracownika na spacer, który co do zasady stanowi aktywność wspomagającą powrót do zdrowia jest zabronione? Naszym zdaniem takie zalecenia są błędne.
Pracodawca twierdzi, że nieobecność pracownika w czasie kontroli może być usprawiedliwiona wyłącznie poprzez potwierdzenie przyczyny nieobecności. Nasuwa się pytanie, jakie usprawiedliwienie może pracownik okazać po spacerze lub odwiedzinach u rodziny, które stanowią zwykłe czynności życia codziennego? Za absurd uważamy możliwość domagania się od pracowników paragonów z zakupów w sklepie, których pracownicy nie muszą gromadzić, nie wiedząc, czy w ogóle i kiedy będą kontrolowani.
Pracodawca myli się twierdząc, że protokół sporządza się każdorazowo po dokonaniu kontroli. Zgodnie z § 9 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r., w razie stwierdzenia w trakcie kontroli okoliczności, o których mowa w § 5 i 6, osoba kontrolująca sporządza protokół, w którym podaje, na czym polegało nieprawidłowe wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego od pracy. Oznacza to, że kontrolujący mają prawo sporządzić protokół tylko w przypadku stwierdzenia nieprawidłowego wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego, a nie każdej kontroli. W razie braku zastrzeżeń, kontrolujący może ewentualnie sporządzić notatkę.
W związku z powyższymi zastrzeżeniami wzywamy Pracodawcę do korekty „Poradnika dla pracowników Bridgestone Poznań” dotyczącego weryfikacji zwolnień lekarskich i usunięcia stamtąd sformułowań nieprawdziwych i wprowadzających pracowników w błąd.
Niezależnie od tych uwag jesteśmy zmuszeni stwierdzić, że wiele zachowań przedstawicieli firmy Conperio wywołuje sprzeciw naszych pracowników.
Z posiadanych przez nas informacji, które przekazywaliśmy już Pracodawcy, wynika, że niektórzy z pracowników są kontrolowani nawet codziennie. Przedstawiciele firmy nie szanują prawa do prywatności pracowników, w niektórych przypadkach zachowują się napastliwie, pojawiają się w godzinach wieczornych, wchodzą na teren posesji bez zgody właściciela.
Za uchybiające godności naszych pracowników należy uznać zadawanie pytań, jakie lekarstwa przyjmują, skoro osoby kontrolujące nie tylko nie są lekarzami, ale nawet nie mają wykształcenia medycznego. Uważamy, że taki zakres kontroli może prowadzić wyłącznie Zakład Ubezpieczeń Społecznych i zatrudnieni w nim lekarze orzecznicy.
Takie zachowanie przedstawicieli firmy kontrolującej narusza dobra osobiste pracowników, w tym prawo do ochrony życia prywatnego i nietykalność mieszkania. W skrajnych przypadkach mamy prawo mówić o zachowaniach spełniających znamiona przestępstwa, o którym mowa w art. 193 Kodeksu karnego stanowiącego, że kto wdziera się do cudzego domu, mieszkania, lokalu, pomieszczenia albo ogrodzonego terenu albo wbrew żądaniu osoby uprawnionej miejsca takiego nie opuszcza, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Ponadto uważamy, że udział zewnętrznej firmy w kontroli zwolnień lekarskich pracowników naszego zakładu prowadzi do przekazywania tej firmie danych osobowych naszych pracowników w zakresie niezgodnym z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (j.t. Dz.U. 2016 poz. 922 z późn. zm.).
Zgodnie z przepisami ww. ustawy przetwarzanie danych osobowych jest dopuszczalne tylko w przypadkach wskazanych w art. 23 ust. 1 przedmiotowej ustawy. Organizacja Zakładowa uważa, że w sytuacji, którą poruszamy nie jest spełniona żadna z przesłanek uprawniających Bridgestone Poznań jako Pracodawcę do udostępnienia danych osobowych pracowników zewnętrznej firmie ochroniarskiej. W szczególności nie zachodzi tu sytuacja wskazana w art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy, zgodnie z którym przetwarzanie danych osobowych jest dopuszczalne, jest to niezbędne dla zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z przepisu prawa. W przypadku dokonywania kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich, w żadnym razie nie występuje kryterium „niezbędności” udziału w tych kontrolach osób z firmy zewnętrznej, ponieważ Pracodawca ma pełną możliwość dokonywania ich wyłącznie przez pracowników Bridgestone Poznań, co przecież miało miejsce w przeszłości. Przekazanie danych osobowych firmie zewnętrznej byłoby dopuszczalne jedynie, jeżeli udział pracowników firmy zewnętrznej byłby niezbędny do kontroli wykorzystywania zwolnień lekarskich, co oznacza, że bez udziału osób z firmy zewnętrznej, pracodawca nie mógłby tych kontroli dokonywać.
W związku z powyższym wzywamy do podjęcia działań mających na celu wykluczenie udziału firm zewnętrznych w kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich pracowników i właściwe zabezpieczenie danych osobowych naszych pracowników, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa."
Natomiast pracownicy powinni mieć na uwadze aby zwolnienia lekarskie były wykorzystywane zgodnie z ich przeznaczeniem.